ทันตธาตุครูบาเจ้าศรีวิชัย ส่วนฟันกรามบนปลายรากทั้ง 3
ด้านแกะเป็นรูปพระพุทธ
ที่มาเป็นของครูบาทองสุข วัดบวกครกน้อย จ.เชียงใหม่ท่านนับถือครูบาเจ้าศรีวิชัยมากรูปหนึ่งของเชียงใหม่และเก็บพระวัตถุมงคลรุ่นสร้างทางมากที่สุด
ท่านได้มรณะภาพไปหลายปี ของที่ท่านสะสมได้กระจายไปอยู่ตามญาติมิตรและลูกศิษย์ใกล์ชิดทันตธาตุชิ้นนี้ก็ตกไปอยู่กับลูกศิษย์ของท่าน
ถ้าถามว่ารู้ได้ไง
ผมก็ขอตอบว่าพระลึกลับที่พบเห็นน้อยแบบนี้ก็ต้องดูที่มาและคนครอบครองเค้ามีความเชื่อถือมากน้อยแค่ไหนและดูที่องค์พระว่าเก่าจริงถึงยุคกับผู้ที่เค้าเอ่ยอ้างหรือไม่ถ้าเหตุผลไม่สอดคล้องกันก็คือนิยายเล่านิทานถ้าเหตุผลดูสอดคล้องกันก็มีความไปได้ที่เค้าพูดจริง
ถ้าไม่ดูที่มาหรือไปเจอโดยบังเอิญเหตุผลอะไรก็แล้วแต่
ก็ต้องมาดูจากคติความเชื่อของชาวเหนือ
ทันตของพระสงฆ์ที่มีชื่อเสียงที่คนเคารพนับถือกราบไหว้บูชา
ยามเมื่อท่านมรณะภาพไปแล้วเมื่อทำการเผาศพ ณ เชิงตะกอน
เมื่อปรากฎว่าฟันท่านไม่ไหม้ไปกับกองเพลิงส่วนใหญ่แล้วจะนำไปบูชาบ้างแล้วนำไปแกะเป็นพระบ้างส่วนที่ฟันที่หลุดเองตามธรรมชาติลูกศิษย์ก็มีการเก็บรักษาเอาไว้บูชากันอยู่แล้ว
รวมทั้งของใช้ส่วนตัวก็จะถูกนำไปเก็บรักษาถ้าลูกศิษย์ได้ไปก็นำไปกราบไหว้บูชา ฟัน
คนแกะแต่โบราณว่าฟันของคนธรรมดาไม่มีใครกล้านำมาแกะพระพุทธตามคติความเชื่อของชาวเหนือ ต้องเป็นฟันของพระสงฆ์ ครูบาฯหรือพระที่ผู้ที่ผู้คนนับถือมากๆ เพราะฟันหรือทันตของพระได้ผ่านการสวดมนต์ บริกรรมคาถา ให้ศีลให้พรมานับครั้งไม่ถ้วนมีความศักดิ์สิทธิ์ในตัว พระที่ชอบแกะฟันคือหลวงพ่อไซร้วัดช่องลม อุตรดิตร์ ทันตธาตุแกะเป็นพระจะแตกต่างจาก อินทรีย์ธาตุหรือ ปั้นเหน่งอย่างสิ้นเชิง ทันตธาตุเป็นของพระ
ส่วนอินทรีย์ธาตุเป็นของ ฆราวาสและที่มาจากสัตว์ อินทรีย์ธาตุมีลักษณะเป็นกะโหลกศีรษะของมนุษย์
กะโหลกคนส่วนมากกำหนดเจาะจงเฉพาะคนตายฟ้าผ่า หรือตายโหง เป็นของกายสิทธิ์
ของปู่ครูพ่อหมอคงอาคม หรือผู้มีจริยะพิเศษนานา ของพ่อหมอเสน่ห์ก็เป็นอินทรีย์ถ้าใช้ในทางเสน่ห์
หากเป็นอินทรีย์ธาตุที่ได้จากเสือ ต้องเป็นเสือกินคน เสือที่ไม่ตายด้วยคมอาวุธ
บางชิ้นเห็นได้ชัดเจนว่าเป็นสัตว์ หากแต่จำแนกไม่ขาดว่าเป็นสัตว์ชนิดใด
บ้างก็ว่าช้าง หมี เสือ ลิง พังพอน ส่วนกระดองเต่าพอมองออก ที่เป็นกะลาก็มี
บางชิ้นตกแต่งด้านนอกของถ้วยเป็นรูปต่างๆ เช่น ปั้นรักเป็นรูปท้าวเวสสุวรรณ
(คนล้านนานิยมเรียกว่ายักษ์กุมภัณฑ์) บ้างเป็นหน้ายักษ์ เป็นนรสิงห์
ส่วนใหญ่เป็นของทางไทใหญ่
|